مدرسه وكليساى ژاندارك، ضرورت حفظ واحيا

مدرسه و کلیسای ژاندارک دو بنای به هم پیوسته از دهۀ اول و دهۀ چهارم دورۀ پهلوی هستند که در شمالی ترین بخش منطقۀ ۱۲، در محدودۀ شمال شرقی چهارراه استانبول در مجاورت بلافصل چند بنای ارزشمند از اواخر قاجار تا دهۀ چهل شمسی واقعند، که از آن میان می توان به عمارت مشیرالدوله و پاساژ و برج پلاسکوی سابق اشاره کرد. ورودی اصلی مجموعه در انتهای بن بست ژاندارک در خیابان منوچهری و ورودی های فرعی در انتهای بن بست طاهری در خیابان فردوسی هستند. مدرسۀ ژاندارک در ادامۀ فعالیت مدرسۀ خواهران سن ونسان دوپل – لازاریت های فرانسوی - در دورۀ قاجار شروع به کار کرد و آخرین بنای آن در حدود سال ۱۳۰۸ شمسی توسط نیکلای مارکف معمار گرجی و مشابه سبک بیشتر آثار او بنا شد. با افزایش تعداد شاگردان مدرسه در سالهای بعد با طرح معماران خارجی دیگری توسعه یافت و تغییراتی در بنا ایجاد شد. پس از سال ۱۳۵۷ و مهاجرت فرانسویان از ایران، بخش آموزش زبان فرانسه تعطیل شد و تغییر کاربری هایی در بخش های آموزشی بنا رخ داد، اما دیر خواهران نیکوکار و کلیسا در مالکیت آنها باقی ماند. از فعالیت های اصلی خواهران در این سالها، حمایت و پرستاری سالمندان ارمنی در سرای کوچکی در خیابان جمهوری اسلامی است و کلیسا نیز به طور خصوصی دایر است. در حال حاضر بخش های قدیمی تر بنا نیاز به مرمت دارند و با توجه به چند پاره شدن مجموعه از حیث مالکیت و کاربری، ضرورت مطالعه روی طرح احیا در شأن مجموعه و با تکیه بر نیازهای منطقه و کادر خواهران نیکوکار احساس می شود، چنانچه در سالهای گذشته نیز چنین مطالعاتی در قالب رساله های دانشجویی با مشاورۀ کارشناسان و استادان صورت گرفته و جای بازبینی و بذل توجه دارد. بخشی از دیوارۀ غربی ملک با پاساژ پلاسکو مجاورت بلافصل دارد و از آنجا که مجموعه در دهۀ هفتاد جزو آثار ملی رقم خورده، بدیهی است برای ساخت و ساز جدید در حریم درجۀ یک اثر باید ملاحظاتی در نظر باشد. آنچه لازم است اشاره شود اینکه مدرسه و کلیسای ارزشمند ژاندارک سالها در بافت پنهان بوده اند و از اینرو بیشتر شهروندان از وجود آنها بی خبر مانده اند؛ اگر بتوان در آیندۀ نزدیک حتی الامکان به طرح هایی دست یافت که آزادسازی آنها را از میان بافت مد نظر داشته باشند، این بخش ارزشمند از پایتخت، تاریخ منحصر به فرد خود را بهتر از پیش بازگو می کند.