تقرب زماني اين دوره به دوره‌ی معاصر، آثار شهرسازي و معماري باقيمانده از اين دوره و تعدد و تنوع آنها همچون بخش اعظم بافت‌هاي شهرهاي تاريخي ما، بازارها و بناهاي وابسته به آنها، خانه‌هاي گوناگون در شهرهاي مختلف، مساجد، مدارس، آرامگاه‌ها و ساير بناهاي مذهبي، باغ‌ها و كاخ‌ها، بناهاي خدماتي و بسيار مستحدثات ديگر در گوشه و كنار اين سرزمين در مقابل قلت نسبي آثار دوره‌هاي ديگر سبب شده تا بيشتر آنچه از معماري و شهرسازي تاريخي و سنتي در خاطر جمعي ايرانيان بجا مانده متأثر از معماري و شهرسازي اين دوره باشد.
قرن سيزدهم تا نيمه قرن چهاردهم هجري قمري يعني دوره‌ی حكومت سلسله‌ی قاجاريان، دوره‌ی تحول مهم فرهنگي ـ اجتماعي در زندگي جامعه‌ی ايراني است كه تأثيرات عميق آن در سير تحولات معماري و شهرسازي ايران به وضوح قابل مشاهده است.
سالهاست که مهندسان معمار در انتظارند که شاهد اثرگذاری مفيدی از سوی سازمان نظام مهندسی ساختمان بر حرفه معماری باشند. اما با توجه به ظرفيت و مفاد مندرج در قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان، ساختار سازمان نظام مهندسی ساختمان و سلسله مراتب اجرايي آن که متشکل از شش رشته‌ی فنی– مهندسی و يک رشته‌ی متفاوت معماری می‌باشد.
سالهاست که مهندسان معمار در انتظارند که شاهد اثرگذاری مفيدی از سوی سازمان نظام مهندسی ساختمان بر حرفه معماری باشند.
حیات بخشيدن به يك نماد، صرفاً يك حركت مكانيكي نيست، بلكه به شرايط زندگي اجتماعي و چالش‌هاي آن و در نهايت، به ضربا‌هنگ کائنات بستگي دارد.
پيشينهء تاريخي
پانوشت:
1 -با تشكر از همهء كساني كه وقت گرانبهاي خود را در اختيارم گذاشتند، چه در گفتگوي رو‌در‌رو يا با تلفن و ايميل، و بيش از همه، حسين امانت. 2 -سمبل‌ها و تصاوير: ميرچا الياده، صفحه 35، انتشارات گاليمار، پاريس، 2004. 3 -در پروژهء ساخت يك سري غرفه در زير زمين و محوطهء شهياد هم پيش‌بيني شده بود كه بنا به پيشنهاد خود امانت هر يك از غرفه‌ها معرف يك سلسلهء پادشاهي بود، اما اين غرفه‌ها هرگز ساخته نشد. 4 -از گفتگوي تلفني با سيحون در مهر 1386، اما ايران‌پور به ياد مي‌آورد كه فروغي هم از اين طرح حمايت كرده بود. 5- فروغي هم به مدت كوتاهي زنداني شد. 6 -مصاحبه با ايرج كلا‌نتري، آبان 1386. 7 -مصاحبه با صدري، دي 1386. 8 -سر دانكن مايكل، كه امسال مدال شوالیه از ملکه الیزابت گرفت، در سخنراني‌اش شهياد را يكي از به ياد ماندني‌ترين پروژه‌هاي دوران حرفه‌ايش دانست. 9 -به گفته حقيقي، امانت گاهي تا پاسي از نيمه شب در سايت مي‌ماند. 10 -كاتالوگ كارهاي زاها حديد، صفحهء 77، نمايشگاه گوگنهايم.
منابع:
- بزم اهريمن: جشنهاي 2500 سالهء شاهنشاهي به روايت اسناد ساواك و دربار، جلد سوم، تهران، 1378.
- هنر و معماري- مجله معماري، عبدالمجيد اشراق، شماره 11 و 12.
- مقاله <روزگار غريبي است>، گلرخ اسكويي، روزنامه اعتماد ملي شماره 392.
- بناي ملي: آزادي يا برج ميلا‌د، محمد (سينا)رجايي، معماري و ساختمان، صفحهء 63-60، 1386.
- شهياد آريامهر، كتاب منتشر شده توسط شوراي جشنهاي 2500 ساله، 1350
(تصاوير 7،9،11،14،17،19،20،21،23،24،25،27، 29، 31، 33 و 41، برگرفته از اين كتاب هستند كه حسين امانت آن را تدوين و مرتضي مميز طراحي كرده است.)
- قصه برج پير، مرجان طاهر‌رازي، در همگامان، منتشر شده توسط شهرداري تهران، 1386.
- تصوير 8 از اسلا‌م: هنر و معماري، انتشارات Markus Hattstein and Peter Pellis, Konemann، ايتاليا، 2004، صفحهء 511.
قوم ترکمن قومي كوچ رو و چادرنشين بوده و به مرور زمان و با فشار دولت هاي ايران و روسيه در برخي مناطق ، از زندگي عشايري دست كشيدند و به زندگي يكجانشيني روي آوردند. اقوام تركمن در زندگي كوچ نشيني خود داراي آداب و رسوم و نوع زندگي خاصي بوده اند كه با يكجانشيني اين آداب و رسوم را به خانه ها و محيط روستايي يا شهري خويش منتقل كردند .
آموزش طراحی معماری امری چالش برانگیز است که وابسته به متغیرهای متعددی می باشد .از آنجا که شکل گیری شخصیت یک طراح و فراگیری مهارت های طراحی وابسته به این مقوله است، از حساسیت زیادی برخوردار بوده و لازم است روند آموزش معماری در مدارس معماری مورد توجه و مطالعه قرار گیرند.
در این راستا گام های آغازین آموزش در فراگیری طراحی معمارانه در تربیت طراح اهمیتی بسزا دارد . این پژوهش در جهت کاوش چگونگی طرح مسأله طراحی و متغیرهای موثربر فهم کافی از مسأله و درونی شدن آن به جهت تسهیل آغازمسأله گشایی به توسط طراحان مبتدی انجام گرفته است. در این پژوهش مؤلفه ها و متغیرهای ویژه ای همچون توضیح برنامه توسط معلم، مشاهده و جستار نمونه ها، کرکسیون های دیگر دانشجویان، تعامل های دانشجویی، درگیری مستقیم و آغشته شدن با دغدغه مسأله طراحی ... در امر فهم مسأله طراحی شناسایی شده و وزن هریک سنجش می شود.
ورود جهان به روزگار پست مدرن و کم رنگ شدن تمامی اصول و ارزش های پیشین ف اعم از سنتی و مدرن ؛ و سرکشی حقیرترین باورها و پندارها در برابر اصیل ترین آنها ، آموزش معماری را در برابر معضلی فلسفی قرار داده است
ورود جهان به روزگار پست مدرن و کم رنگ شدن تمامی اصول و ارزش های پیشین ف اعم از سنتی و مدرن ؛ و سرکشی حقیرترین باورها و پندارها در برابر اصیل ترین آنها ، آموزش معماری را در برابر معضلی فلسفی قرار داده است :
" در روزگار بی ارزشی ارزش ها ، وظیفه مدرسه معماری چیست و آموزش کدام اصول و مبانی را باید در دستور کار خویش قرار دهد ؟ "
به منظور تدوین مبانی آفرینشگری در فرآیند طراحی معماری ، در گام نخست به تعریف واژه های محوری چون خلاقیت ، هوش و حافظه پرداخته شده است .
به منظور تدوین مبانی آفرینشگری در فرآیند طراحی معماری ، در گام نخست به تعریف واژه های محوری چون خلاقیت ، هوش و حافظه پرداخته شده است . رویکردهای اصلی آفرینشگری عبارتند از : آفرینشگری با محوریت شخص خلاق ، فرآیند ذهنی ، محیط ، و انجام عمل . شیوه های پرورش آفرینشگری عبارتند از : خودشکوفایی ، اعتماد به خود ، پذیرا بودن تجربه ، آموزش مقتضی و آموزش خلاق .
در سنگ نگاره معروف به بارعام شاهنشاه هخامنشی در تخت‌جمشید که به «نگاره خزانه» معروف است، شاهنشاه هخامنشی در حال پذیرفتن نمایندگان همه سرزمین‌های شاهنشاهی بزرگ ایران هخامنشی به حضور خویش است، در حالی که به نشانه صلح و دوستی، گلی درشت را در دست دارد. این نگاره که اکنون در ساختمان خزانه قرار دارد، نخست در مرکز نگاره بزرگ پلکان شرقی کاخ آپادانا در تخت‌جمشید قرار داشته است و کاخ آپادانا از قدیمی‌ترین کاخ‌های تخت جمشید است که به فرمان داریوش بزرگ (522- 486 پیش از میلاد) بنا شده است
در سنگ نگاره معروف به بارعام شاهنشاه هخامنشی در تخت‌جمشید که به «نگاره خزانه» معروف است، شاهنشاه هخامنشی در حال پذیرفتن نمایندگان همه سرزمین‌های شاهنشاهی بزرگ ایران هخامنشی به حضور خویش است، در حالی که به نشانه صلح و دوستی، گلی درشت را در دست دارد.
